Schody zewnętrzne powinny być przede wszystkim wygodne i bezpieczne. Istotny jest również ich wygląd, gdyż kształt i materiały, z jakich zostały wykonane, nadadzą charakter całości. Efektowne schody wejściowe mogą nadać architekturze bardziej atrakcyjny wygląd, jak i całkowicie ją oszpecić.
Schody wejściowe najczęściej wykonywane są z betonu lub żelbetu, a w końcowym etapie budowy wykańczane okładzinami. Materiał, jaki wybierzemy do tego celu, powinien być nie tylko ładny, ale i praktyczny (mrozoodporny, antypoślizgowy, odporny na ścieranie, wilgoć, mróz i zabrudzenia). W naszych warunkach klimatycznych na schodach najlepiej sprawdzają się kamień i okładzina ceramiczna.
Po kamiennych stopniach
Jeżeli lubimy kamień, najlepiej wybrać granit – twardy i mało nasiąkliwy, o powierzchni niepolerowanej (surowej) lub na przykład groszkowanej (ten rodzaj jest antypoślizgowy).
Na okładziny schodów zewnętrznych nie poleca się miękkich piaskowców, które są nasiąkliwe i nietrwałe. Za zbyt śliskie, a przez to niebezpieczne (zwłaszcza, gdy są mokre), uważa się schody z marmuru. Stopnie kamienne, zwane stopnicami, wykonuje się z płyt kamiennych grubości od 2 do 4 cm i wymiarach dostosowanych do wymiarów schodów surowych.
Do klejenia płytek kamiennych należy użyć elastycznej zaprawy mrozo- i wodoodpornej na bazie białego cementu. Zastosowanie szarego cementu może spowodować nieestetyczne przebarwienia na ich powierzchni. Sprawdzi się tutaj zaprawa klejąca Atlas Karo lub Atlas PROgres Mega Biały (płaszczyzny poziome). Zapewniają one trwałe połączenie układu płytka + klej + podłoże pomimo występowania w nim odkształceń, wynikających z dobowych i rocznych wahań temperatur.
Przy przyklejaniu płytek na zewnątrz należy zwrócić uwagę na sposób nałożenia zaprawy - klej powinien dokładnie przylegać do podłoża i płytek, tak aby pomiędzy płytkami a klejem nie powstały puste przestrzenie. W przypadku zaprawy Atlas Karo uzyskamy to, nakładając klej na podłoże oraz płytki. Jeżeli chodzi o PROgres Mega, to parametry robocze zaprawy zapewniają jej swobodne rozpływanie się pod płytkami (dopuszczalna grubość warstwy klejącej wynosi od 4 do 20 mm).
Okładzina ceramiczna
Gdy zdecydujemy się na płytki ceramiczne, pamiętajmy, że nie wszystkie mrozoodporne nadają się na schody zewnętrzne. Nie mogą być one nasiąkliwe, śliskie i porowate, gdyż będzie się w nich gromadzić woda. Najlepsze na schody są płytki gresowe, jednak w naszych warunkach klimatycznych nie powinny one być polerowane ani szkliwione, bo są zbyt śliskie. Jeżeli zdecydujemy się na płytki gresowe – popularne dzięki swojej twardości i odporności na ścieranie, małej nasiąkliwości i minimalnym zdolnościom absorpcyjnym (nie robią się na nich plamy) – to do ich przyklejenia powinniśmy zastosować specjalistyczną zaprawę klejącą, polecaną w miejsca szczególnie narażone na odkształcenia termiczne lub użytkowe. W przypadku płytek gresowych doskonale sprawdzą się kleje z linii Atlas PROgres, tzn. PROgres Mega (do stosowania na powierzchniach poziomych) oraz PROgres Elastyk.
Do gresowych płytek nasiąkliwych zalecany jest natomiast PROgres Mega Biały, produkowany na białym cemencie, który nie powoduje przebarwień.
Jeśli do wykończenia schodów wybraliśmy terakotę, wystarczy wówczas zastosować elastyczną zaprawę klejącą, na przykład Atlas Plus lub Atlas Cal N (na powierzchnie poziome).
Klinkier
Klinkier charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną, jest odporny na ścieranie oraz zmienne warunki atmosferyczne i nienasiąkliwy, co daje gwarancję mrozoodporności.
Tradycyjnie stosowane płytki stopnicowe o szerokości 15 cm zastępuje się obecnie stopnicami szerszymi: 24, 30 lub 120 cm, najczęściej z kapinosem (noskiem) chroniącym podstopnicę przed podciekaniem wody. Tradycyjne kolory płytek klinkierowych to czerwień i brąz, ale produkuje się również klinkier w odcieniu kremowym, piaskowym lub białym.
Wyroby klinkierowe, zwłaszcza ciągnione, są trwałe i zachowują cechy użytkowe nawet w bardzo trudnych warunkach. Trzeba jednak pamiętać, że nie wolno usuwać śniegu i lodu z ich powierzchni przez skuwanie ostrymi narzędziami, bo powierzchnię klinkieru łatwo wtedy uszkodzić.
Płytki klinkierowe należy układać na przeznaczoną do klinkieru Zaprawę Murarską Atlas z Trasem. Zaprawa ta służy jednocześnie do spoinowania.
Staranny montaż
Układanie płytek zaczynamy od podstopnic. Po nich przychodzi czas na zamontowanie profili antypoślizgowych (jeśli płytki stopnicowe nie mają wyprofilowanych krawędzi), a następnie przykleja się płytki stopnicowe i wykończeniowe. Należy pamiętać o tym, aby płytka stopnicy była lekko wysunięta względem podstopnicy. Wówczas spływająca woda nie będzie zaciekała na płytkę podstopnicy. Płytki podstopnic wsuwamy pod nosek stopnicy lub pod profil schodowy, ale styk pozostawiamy bez klejenia i spoinowania. W przeciwnym razie podstopnice mogą pękać.
Na przygotowane podłoże – które powinno być suche, równe, nośne, oczyszczone z brudu i kurzu – za pomocą gładkiej pacy stalowej nanosimy warstwę kontaktową zaprawy i równomiernie ją rozprowadzamy. Następnie, na świeżą jeszcze warstwę kontaktową nanosimy warstwę właściwą. Po rozprowadzeniu zaprawy przykładamy płytkę i dokładnie dociskamy ją do podłoża. W trakcie wykonywania prac należy na bieżąco usuwać ze spoin nadmiar zaprawy klejącej.
Spoinowanie
Fugowanie należy wykonać po ok. 24 godzinach. W miejscu szczególnie narażonym na działanie szkodliwych czynników atmosferycznych należy zastosować fugi najwyższej jakości, na przykład Atlas Artis lub jej odmianę epoksydową. Elastyczne fugi Atlas Artis z innowacyjnym systemem Color Protect, czyli fugi o przedłużonej trwałości koloru, odporne na promieniowanie UV, posiadają podwyższone parametry użytkowe: wysoką odporność na ścieranie i zmniejszoną absorpcję wody. Są zaprawami elastycznymi i szybkowiążącymi, o zaletach niespotykanych w powszechnie stosowanych fugach. Charakteryzują się odpornością na przebarwienia, wykwity, różnego rodzaju grzyby, glony oraz zabrudzenia.
Fugę Atlas Artis stosujemy w spoinach o grubości od 1 do 25 mm, a Fugę Epoksydową Atlas Artis w zakresie od 1 do 10 mm. Dzięki krótkiemu czasowi wiązania, czyszczenie okładziny można rozpocząć już po trzech godzinach od fugowania.
Trepy dla bezpieczeństwa
Żeby schody były bezpieczne, powinny być wyprofilowane ze spadkiem 3% (0,03 cm/100 cm), co zapewnia odprowadzenie wody - nie zatrzymuje się ona ani na spoczniku, ani na stopniach. Ponadto, jeżeli na stopnie wykorzystujemy zwykłe płytki (bez nosków), wówczas powinno się zastosować specjalne zabezpieczenia, na przykład antypoślizgowe listwy schodowe lub specjalnie obrobione krawędzie stopnic, czy też nacięcia wzdłuż krawędzi stopni, w które wkłada się paski gumy. Na rynku dostępne są zestawy, w skład których wchodzą płytki stopnicowe, podstopniowe i wykończeniowe, takie jak listwy narożnikowe, cokołowe i kończące. Płytki stopnicowe (trepy) mają nie tylko wystające noski, ale i specjalnie profilowaną krawędź, zapobiegającą poślizgnięciom.
Bezpieczeństwo na schodach zapewnia również balustrada. Należy pamiętać, że schody zewnętrzne, służące do pokonania wysokości przekraczającej 0,5 m, powinny być zaopatrzone właśnie w balustrady lub inne zabezpieczenia od strony przestrzeni otwartej.
Źródło: „Krakowski Rynek Nieruchomości"